| Vefur: Hugtakaskýringar í málfræði. |
| Orðflokkar í íslensku |
| Orðflokkur |
Dæmi |
Hlutverk |
| Nafnorð |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er með fræ handa fuglinum. |
Að tilgreina einstaka hluti, eða flokka hluta, jafnt raunverulega sem ímyndaða. |
| Sagnorð |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er með fræ handa fuglinum. |
Að gefa til kynna aðgerð eða atburð. |
| Lýsingarorð |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er með fræ handa fuglinum. |
Að lýsa einhverjum hlut nánar. Oftast notað með nafnorði. |
| Fornöfn |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er með fræ handa fuglinum. |
Vísa til nafnorðs sem þegar hefur verið nefnt eða persónu sem er þekkt. Sum fornöfn er hægt að nota í stað nafnorða án þess að þau vísi til nafnorðs sem þegar hefur verið nefnt. |
| Greinir |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er með fræ handa fuglinum. |
Að gera nafnorð ákveðin. Greinir getur verið viðskeyttur eða settur fyrir framan nafnorð sem sérstakt orð. |
| Töluorð |
Sautján litlir fuglar hoppa til þriggja manna sem standa í garðinum. Þeir eru með tvo poka af fræjum handa fuglunum. |
Gefa til kynna fjölda eða magn. |
| Smáorð |
| Forsetning |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er með fræ handa fuglinum. |
Hafa áhrif á merkingu fallorðs í setningu. |
| Atviksorð |
Hann fór upp stigann og inn í herbergið en hún fór niður stigann og út.Hann les mjög illa. Hún las ekki vel. |
Geta staðið með sögnum, lýsingarorðum og öðrum atviksorðum og þannig lýst þeim betur. Atviksorð beygjast ekki. |
| Nafnháttarmerki |
Litli fuglinn er að hoppa til gamla mannsins sem stendur í garðinum. Hann er að gefa öðrum fuglum fræ. |
Nafnháttarmerkið er orðið „að“ á undan sagnorði í nafnhætti. Sögn í nafnhætti er án tíðar og endar oftast á „a“, þótt ýmis sagnorð endi á öðru en -a: (að abbast, að ferðast, að þvo, að sjá…). |
| Samtenging |
Litli fuglinn hoppar til gamla mannsins sem stendur í garðinum og er með fræ handa fuglinum. |
Tengir saman einstök orð eða setningar til að mynda málsgrein. Skiptist í aðaltengingar og aukatengingar. |
| Upphrópanir |
Ó, hve fagur er fuglinn! – |
Sýna undrun, hrifningu, hræðslu, gleði, eða reiði. |
